Spel Hans Jansen is niet mysterieus

Door Eric van Dusseldorp

Naast een aantal aanstormende jonge dammers zullen ook enkele markante oudgedienden hun opwachting maken in de Finale van het kampioenschap van Nederland. Een van hen is Hans Jansen, meervoudig Nederlands damkampioen, die zich nipt wist te plaatsen door in zijn halve finalegroep twee partijen te winnen en de overige duels remise te spelen.

Hans Jansen is meermalen geroemd en gevreesd om zijn mysterieuze spel. Maar in het huidige computertijdperk weten we inmiddels wel beter. De geheimzinnige strategieën van de in Drenthe geboren dammer zijn uitgebreid onderzocht door verschillende damprogramma’s, draaiende op zeer grote en aaneengeschakelde computers. Na maandenlange digitale onderzoeken bleef er maar een conclusie over: het spel van Hans Jansen is helemaal niet mysterieus. Hans Jansen probeert zijn tegenstanders gewoon op allerlei foute gedachten te brengen. En soms speelt de grootmeester zelfs simpelweg en ordinair op zetjes.

Wit: Edgar Hartman – Zwart: Hans Jansen

Jansen had in de laatste ronde van zijn finalegroep een overwinning nodig tegen hekkensluiter Edgar Hartman. De diagramstand is ongeveer gelijkwaardig. De witte aanval zal niet doorslaan, maar de zwarte omsingeling evenmin. De zwartspeler vervolgde echter met 41…, 14-19; en nu lijkt wit met zijn volgende zet zwart verder te kunnen terugdringen.

42. 29-23??,… Er volgde evenwel 42…, 11-16!; en Hartman zag dat hij gefopt was. 43. 23x14, 13-19; 44. 14x23, 12-18; 45. 23x3, 30-35; 46. 3x21!?,… De keuze tussen deze slag en eerst 22x11 is lastig en voor beide is wat te zeggen. Ook de computer geeft geen uitsluitsel wat beter is. 46…, 16x49; Vermoedelijk is deze stand analytisch niet gewonnen, maar een internationaal grootmeester als Jansen is in dit soort posities natuurlijk behendiger dan provinciaal dammer Hartman.

47. 22-18?,… Dit is zeker een fout. De computer denkt aan 28-23 of 22-17. 47…, 2-8; Niet (49-32) vanwege 39-34. 48. 28-22, … De computer denkt aan 28-23. 6-11!; 49. 33-29, 49-16; 50. 18-13, … Op 29-23 wint (8-13, 11-17 en 16x4)
50…, 8x19; 51. 29-24, 19x30; 52. 22-18, 16-27; 53. 18-12, 27-13; 54. 26-21, 13-2; 55. 37-32,… Dit verliest vrijwel direct. Iets beter is 21-16, maar ook dan gaat zwart winnen na (15-20) 16x7 (2x44) en nu volgt zowel na 12-7 als 12-8 (30-34) en wit heeft in het eindspel geen overlevingskansen meer.
55…, 11-17; 56. 12-8, 2x37; 57. 21x12, 37-19; en wit geeft het op. Na 12-7 wint (19-23) snel.

Wit: Tjalling Goedemoed – Zwart: Theo Berends

Ook uit de laatste ronde van de halve finale. Zie diagram. Na 46. 36-31 raakte de zwartspeler in paniek en offerde hopeloos met (16-21?) en verloor uiteraard. Die paniek was niet nodig als hij op het koelbloedige (12-18) was gekomen. Nu volgt op 43-39 (14-20!) 30-25 (29-33) en op 30-25 niet (29-34) 43-39! etc. en wit loopt inderdaad vast, maar (16-21!) 27x16 (18-22) 28x17 (23-28) 32x34 (24-30) 35x24 (19x48) en zwart maakt remise.

Wit: Gerrit Boom – Zwart: Bas Messemaker

Diagram. Ook deze zwartspeler offerde pardoes een schijf door (22-27) en verloor. Inderdaad verliest (13-19) snel door 31-27 en na het slaan 43-38 en ook (14-19) verliest na 25-20 en 33-29. Maar wat is (5-10) waard? Vermoedelijk was Messemaker bang voor 33-29 (24x33) 26-21 (17x26) 31-27 (22x42) 43-38 (28x37) 39x6 (42x33) en nu weliswaar fraai 36-31 (verhindert weglopen) maar na (33-39!) 44x33 (37-41) 6-1 (26x37) 1x29 (37-42) wordt het remise. Toch is na (5-10) gewoon doorspelen winnend of bijna winnend. Een mooie variant: 43-38 (10-15) 32-27 (14-19) 38-32 (15-20) 25x14 (19x10) en nu het offer 33-29!! (23x43) 49x38 en nu sta je te kijken met zwart!

Terug naar damrubrieken